Open science

Otwarta nauka

Otwarta nauka (ang. Open Science) – w myśl definicji sformułowanej przez UNESCO Recommendation on Open Science przyjętej na 41. sesji Konferencji Generalnej UNESCO w listopadzie 2021 r. to koncepcja, która łączy różne ruchy i praktyki mające na celu udostępnienie wiedzy naukowej, metod, danych i dowodów badawczych, zwiększenie współpracy naukowej, dzielenie się informacjami z korzyścią dla nauki i społeczeństwa oraz otwarcie procesu tworzenia i obiegu wiedzy naukowej z uwzględnieniem podmiotów społecznych spoza zinstytucjonalizowanej społeczności naukowej.

Główne obszary działań otwartej nauki to:

otwarty dostęp do publikacji,
otwarte dane badawcze,
otwarta komunikacja naukowa,
oprogramowanie open source, open hardware (z kodem źródłowym)
infrastruktura otwartej nauki,
otwarte zasoby edukacyjne,
nauka obywatelska,
otwartość na różnorodność wiedzy i jej źródeł.

PubMed Central

Repozytorium Centrum Otwartej Nauki

Wyszukiwarka re3data.org (Registry of Research Data Repositories) to rejestr repozytoriów danych badawczych ze wszystkich dyscyplin akademickich.

Zenodo – repozytorium zostało opracowane dzięki inicjatywi eOpenAIRE i CERN. Przeznaczone dla tzw. małych danych.

RepOD – repozytorium otwartych danych badawczych opracowane przez ICM UW.

Jeśli chcemy wyszukać konkretną pracę, to należy skorzystać z wyszukiwarek, które gromadzą informacje o wszystkich repozytoriach otwartych i mają mechanizmy jednoczesnego ich przeszukiwania. Są to:

Jeżeli szukamy informacji o samych repozytoriach, to warto skorzystać z poniższych adresów, pod którymi znajdziemy listy archiwów i repozytoriów, które odnotowują nie tylko dane o adresie, miejscu, zasobie repozytorium, ale informują także o statystykach, politykach oraz oprogramowaniu:

OpenDoar,
Registry of Open Access Repositories (ROAR),
Open Archives,

Ustawa z dnia 11 sierpnia 2021 r. o otwartych danych i ponownym wykorzystywaniu informacji sektora publicznego – ustawa obejmuje dane badawcze rozumiane jako informacje sektora publicznego utrwalone w postaci elektronicznej, inne niż publikacje naukowe, które zostały wytworzone lub zgromadzone w ramach działalności naukowej.

Ustawa o otwartych danych – webinarium Platformy Otwartej Nauki – prezentacja